© Frigga Asraaf 2008
Hoe begin je met seidh? Mogelijk heb je er over gelezen in boeken of er al eens kennis mee gemaakt en wil je nu zelf aan de slag. De oefeningen die verderop worden beschreven zijn bedoeld als voorbeeld. Al naar gelang je bezig bent ontdek je vanzelf of je het prettige oefeningen vind of dat je veranderingen wil aanbrengen, zodat ze meer bij jou als persoon aansluiten.
Om jezelf in seidh te oefenen is het van belang na te denken over zaken als omgangsvormen en grenzen. Het kennen van de eigen grenzen en het daarvan aan kunnen geven is naar mijn mening over het algemeen van belang, maar in seidhwerk helemaal. Jezelf ontwikkelen is je eigen grenzen leren herkennen, accepteren en respecteren, en daarnaast ook die van anderen. Het is grenzen verleggen, maar ook beseffen en erkennen dat je sommige dingen gewoon maar een beetje of zelfs helemaal niet kan. Voor andere dingen geldt dat eerst ervaring vereist is of dat bepaalde dingen het überhaupt onverstandig zijn om te doen. Samengevat: het gaat om de eigen mogelijkheden en onmogelijkheden te ontdekken.
Gebruik altijd je gezond verstand! Seidhwerk vraagt om een juist evenwicht tussen gevoel en verstand. Soms is het zaak naar je gevoel te luisteren, maar evenzo vaak vraagt het om gezond verstand. De krachten waarmee gewerkt wordt zijn sterk. Het is dan ook aan ieder de persoonlijke verantwoording te nemen voor het oproepen en aanwenden van deze krachten.
Om jezelf te ontwikkelen op dit gebied en voor het leren van een aantal praktische zaken is het goed deel te nemen aan workshops en dergelijke van verschillende tradities en verschillende disciplines. Zeker om een aantal basisvaardigheden te leren als bescherming en dergelijke. Aanbod is er te over, en ook van een slechte workshop valt heel wat te leren. In een ander artikel over seidh heb ik al gesteld dat het gaat om het leren van technieken. Voor ik mij op het seidhpad begaf was ik al een aantal jaren bezig met verschillende werkwijzen. Veel van wat ik toen heb geleerd, kwam me later goed van pas toen ik seidh ging bedrijven.
Een veel voorkomend rijtje van zaken, geïnspireerd door de bronnen, die onder de noemer seidh vallen is het volgende:
spá (voorspellen)
utiseta (buiten zitten)
galder (tovergezang, toverspreuken)
trance-reizen
gedaantewisselen
(tover)geneeskunde
Allemaal zijn ze terug te vinden in de bekende bronnen, waaronder de beide Edda’s, de saga’s en de volksgebruiken- en geloven van onze eigen Lage Landen. Bij elke van de genoemde werkwijzen speelt trance een rol, evenals geluid en als laatst genoemde maar zeker niet de minste het samenwerken met de geesten.
Trance
Trance is eenvoudig weg een veranderde staat van bewustzijn die ons tot bepaalde dingen in staat stelt, waaronder het contact leggen met geesten, krachtdieren en het reizen naar andere werelden, onstoffelijke werelden wel te verstaan. In trance is men ontvankelijker voor bepaalde zaken. Bij uitleg van trance wordt wel dagdromen genoemd. Bij dagdromen vervaagd ook het gevoel van tijd en ruimte en ben je je minder bewust van je omgeving. Er zijn natuurlijk grote verschillen tussen dagdromen en trance, alleen al het feit dat trance over het algemeen bewust opgewekt wordt.
Trance speelt bij alle genoemde werkwijzen een rol. De staat van trance kan variëren van een lichte roes tot een diepe staat van trance waarin iemand zich niet of nauwelijks nog bewust is van de dagelijkse realiteit. De nederlandse taal kent voor trance het begrip geestvervoering. Een van de meest gebruikte manieren om trance op te wekkenb is geluid door middel van trommelen, ratelen en eentonige zang. Een aantal van de oefeningen die verderop beschreven worden, kunnen een lichte mate van trance opwekken.
Geluid
Onze stem stelt ons in staat verbindingen te leggen met de onstoffelijke werelden. Een vergelijk met een radio, de kanalen, waar in het geval van een radio over gesproken wordt, langs welke de radiogolven uitgezonden worden doet op een zinnebeeldige manier enig inzicht verschaffen in hoe contact verloopt. Elke wereld of groep wezens kent zijn eigen kanaal en door middel van geluid, de menselijke stem, maar ook met behulp van trommel en ratel, kunnen wij radiogolven uitzenden via bepaalde kanalen. De ontvanger pikt het signaal op en reageert hierop. In Egil’s saga is hier een voorbeeld voor te vinden. Een vrouw zingt liederen die geestenlokkers worden genoemd. Met deze liederen worden geesten opgeroepen te verschijnen aan de zieneres om vragen te beantwoorden.
Dat oefening kunst baart geldt ook voor seidh. In deze kan de symboliek van de radio ook doorgetrokken worden. Als ik seidh wil bedrijven, zet ik gewoon de inwendige ‘seidhradio’ aan en stem hem af op een kanaal. Dat kan een algemeen kanaal zijn, maar ook een specifiek kanaal. Mijn lichaam en hersenen zijn dusdanig getraind dat ze reageren op bepaalde geluiden of woorden. Dat was in het begin wel anders. Door veel te doen, heb ik me een aantal seidh-technieken eigen kunnen maken.
Vanuit het sjamanisme ken ik het begrip krachtliederen. Dit zijn vaak liederen met een eenvoudige melodielijn en een korte maar sprekende tekst voor het oproepen van krachten, voor genezing, het opwekken van trance en wat dies meer zij. Op mijn webstek Skald.nl is een voorbeeld te vinden van een runen-krachtlied te vinden. Dit soort liederen worden telkens herhaald, eventueel begeleid door een trommel of een ratel.
Seidh-zang of galder is iets anders dan het zingen van een lied als verpozing. Het gaat bij het zingen krachtliederen dus niet zo zeer om zuiver en in de maat te kunnen zingen. Het is wel degelijk van invloed, maar laat je er niet door weerhouden om met je stemgeluid aan de slag te gaan.
Geesten en krachten
Sommigen bewandelen het pad van seidh samen met de goden, anderen werken liever samen met geesten als reuzen, elfen en dwergen, en weer anderen richten zich voor een belangrijk deel op de voorouders. Naar mijn mening is seidh ook toe te passen met alleen behulp van natuurkrachten als aarde, water, lucht en vuur.
De voorouders deel ik min of meer op in drie groepen: de voorouders in het algemeen, de familielijn en dan vaak de vrouwenkracht van de familielijn. Voor mannen geldt dan natuurlijk de mannelijke kracht binnen de familielijn. De derde groep zijn seidhmoeders, zoals ik hen ben gaan noemen. Germaans vrouwelijke vooroudergeesten die ooit bij leven bedreven waren in seidh en aanverwante werkwijzen en nu bereid zijn met mensen samen te werken. Deze vrouwelijk geesten hebben mij heel nieuwe wegen getoond en nog steeds leer ik bij en helpen ze me dingen te ontdekken. Wat er allemaal mogelijk is met een seidhstaf bijvoorbeeld en het zingen van krachtliederen met of zonder woorden.
Oefeningen
In het begin is het vaak leren herkennen waar het nou eigenlijk om gaat. Wat kan je waarnemen? Daarnaast gaat het om het eigen maken van de seidhtaal. Die ‘taal’ werkt heel anders dan de woorden waarmee we spreken in het dagelijks leven. Het is een taal die bestaat uit een samenspel van lichamelijke en emotionele indrukken, intuïtieve gewaarwordingen en zinnebeelden. Daar voor seidh de germaanse mythologie als raamwerk dient, zullen de zinnebeelden over het algemeen daaruit voortkomen. Elke traditie kent zo dus haar eigen taal, waarvan het eigene voor een belangrijk deel bepaalt wordt door zaken als een mythologie maar ook cultuur. Mensen uit dezelfde traditie spreken dezelfde taal, maar met mensen uit een andere traditie kunnen er net als tussen mensen die elkaars taal niet of nauwelijks spreken de nodige communicatiestoornissen ontstaan. Bij tradities onderling kunnen wel dezelfde woorden gebruikt worden, maar ze dekken net een ietwat andere lading of betekenen zelfs iets geheel anders.
Waar seidh voor de een gesneden koek is, moet een ander zijn of haar mogelijkheden ontwikkelen. Er bestaan natuurtalenten die helemaal niets hoeven te leren, lijkt het wel. Die babbelen er vrolijk op los met de geesten zonder ook maar een boek gelezen te hebben of een cursus gevolgd te hebben.
Maar laten we bij het begin beginnen: aarden en bescherming. Twee voorzorgsmaatregelen waarvan ik altijd op het belang zal blijven hameren. Misschien ligt goed of in ieder geval voldoende geaard zijn wel ten grondslag aan goed seidhwerk. Bij jezelf kunnen nagaan of je geaard bent en jezelf kunnen aarden zijn in mijn ogen dan ook een eerste vereiste. Voldoende geaard zijn betekent dat het weer terugkeren in de dagelijkse realiteit na seidhwerk over het algemeen goed verloopt, uitzonderingen daargelaten.
Er zijn talloze manieren om jezelf te aarden en ook hier geldt weer een manier te vinden die bij jou past. Ik geef de eerste aardingsoefening die ik ooit geleerd heb. Ik gebruik hem nog altijd. Met deze oefening geef je jezelf een aardeverbinding en bescherming. Meer over bescherming komt aan de orde bij de beschermingsoefening.
Aardingsoefening: Ga in een gemakkelijke houding zitten. Adem een paar keer rustig maar diep in en uit. Laat alle dagelijkse gedachten voor wat ze zijn. Voel waar je met je lichaam de aarde raakt (billen op een stoel, voeten op de grond). Stel je voor dat er vanuit je stuit een draad naar beneden door alle aardelagen heen naar de het middelpunt van de aarde loopt die je verankerd. Dit is je persoonlijke verbinding met de aarde. Bedenk de draad naar believen, dik of dun, het materiaal, een kleur, eventuele versiering enzovoorts. Neem hier rustig de tijd voor. Deze draad kan behulpzaam zijn om af te voeren wat weg kan en om je met aardekracht te voeden. Stel je voor dat prikkel, spanningen, emoties e.d. wegstromen. Daarna laat je kracht uit de aarde door je heen stromen.
Vervolgens ga je aan bescherming voor jezelf werken. Stel je voor dat je omgeven bent door een bubbel. Veelal wordt hier een ei-vorm voor gebruikt. De schil van het ei is het schild, een beschermend filter dat alleen doorlaat wat jij wil. Zaken zoals rondzwervende en ongewenste energieën, gedachten en gevoelens van anderen worden buiten gehouden. Het is niet om je af te sluiten van wat om je heen is, maar om je voor onwelkome dingen te beschermen.
Runenoefening I: Begin met de aardingsoefening. Spreek de naam van elke rune drie keer uit en visualiseer het bijbehorende teken tegelijkertijd. Begin hiermee bij de Fehu en ga zo de hele reeks af tot en met de Dagaz. De reeks waar ik in dit artikel vanuit ga is de Oudere Futhark, maar de oefeningen kunnen natuurlijk met elke runenreeks uitgevoerd worden.
In het begin is er niks mis mee om een vel papier bij de hand te hebben met daarop de namen. De oefening is mede bedoelt als hulpmiddel de namen van de runen in de juiste volgorde uit je hoofd te leren. Als dit vrijwel moeiteloos gaat, probeer dan eens te zingen. In plaats van drie keer de namen uit te spreken, zing je elke runenaam één keer. Het makkelijkst is op een toonhoogte. Later komt daar vanzelf variatie in, wanneer je het eenmaal eigen hebt gemaakt en je jezelf kan overgeven aan de runen.
Runenoefening II: Als je de runennamen met de bijbehorende tekens goed in je hoofd hebt en het zingen hebt geoefend, kan je aan de volgende oefening beginnen: het zingen van een runencirkel. Doe als het nodig is eerst een grondingsoefening. Ga daarna met je gezicht in de windrichting staan waarin je wil beginnen. Sluit je ogen even en richt je aandacht op wat je gaat doen. Haal adem en zing Fehu terwijl je in de lucht met een hand voor je de vorm van het teken maakt. Draai nu een weinig met de klok mee en herhaal hetzelfde, maar nu met de Uruz. Ga zo verder tot en met de Dagaz aan toe.
In het begin is het even zoeken hoe ver te draaien en ben je soms op de helft al bijna de hele kring rond. Maak dan gewoon twee rondjes en al doende leer je vanzelf de grote van de stappen in te schatten. Het is mogelijk te kiezen in het midden te gaan staan en als het ware om je as rond te draaien. Ook kan je langs de rand van de ‘ruimte’ rondgaan. De runencirkel is een prima bescherming bij runenwerk.
Beschermingsoefening: Bij de aardingsoefening hebben we een begin geleerd om onszelf te beschermen. Bij het contact maken met natuurkrachten en geesten is bescherming zondermeer belangrijk. Immers niet alles en iedereen in de Negen Werelden is aardig of ons goed gezind. En aangezien voorkomen nog altijd beter dan genezen is, beginnen we vanaf nu het seidhwerk met een aardeoefening en het opzetten van bescherming. Het doel van bescherming is het buiten houden van ongewenste invloeden zoals kwaadaardige geesten.
De geesten of de goden kunnen gevraagd worden het seidhwerk te beschermen. Maak in simpele bewoordingen duidelijk waar het je om te doen is. De dwergen Oost, Noord, Zuid en West dragers van Ymir’s schedel worden ook wel aangeroepen voor bescherming. Zonnewielen behoren tot de oudst bekende zinnebeelden en al sinds mensenheugenis wordt er een beschermende werking aan toegekend. Een algemene, eenvoudige maar doeltreffende beschermingsrite is de zonnerad-rite.
Ga staan en sluit even je ogen om je aandacht te richten op wat je gaat doen. Adem een paar keer rustig maar diep in en uit. Open je ogen en keer je naar de richting waarin je wil beginnen. Visualiseer een stukje van je af een zonnewiel en vraag het wiel gedurende het werk te beschermen. Herhaal dit voor de andere drie richtingen en sluit af met iets in de strekking van bied bescherming in mij en om mij. Een tekst voor een zonnerad-rite luidt:
Wentelend wiel in het noorden
heilig en behoud deze seidhplek.
Wentelend wiel in het oosten
heilig en behoud deze seidhplek.
Wentelend wiel in het zuiden
heilig en behoud deze seidhplek.
Wentelend wiel in het westen
heilig en behoud deze seidhplek.
Wentelend wiel rondom ons/mij
heilig en behoud deze seidhplek.
Elementenoefening I: Wacht op een dag waarop de zon schijnt en zoek een waterkant op, een sloot, een vijver, een rivier of de zee. Wees je bewust van de warmte, de vuurkracht, van de zon op je huid, zie hoe de zon weerspiegelt op het water, voel de wind ook al is het maar een zuchtje en kijk hoe de wind het water in beweging brengt. Als het weer het toelaat sta dan op blote voeten, zodat je de aarde letterlijk voelt. Probeer met al je zintuigen de elementen waar te nemen en kijk hoe ze op elkaar inwerken. Zing eventueel het lied ‘Aarde, water, lucht en vuur’.
Elementenoefening II: Dit is dezelfde oefening als voorgaande met dit verschil dat er runen gezongen worden. Zing de Sowulo of spreek een paar keer de naam uit terwijl je je aandacht richt op de zon. Door middel van het zingen van Ansuz maak je een verbinding met luchtkracht, de Othila voor aardekracht en Laguz voor het water.
Contactoefening: Een relatie met een mensen groeit in de loop der tijden, doordat we elkaar leren kennen. Dit is ook van toepassing op verhoudingen met geesten of natuurkrachten. Wij hebben tijd nodig om hen te leren kennen, en zij moeten aan ons wennen.
Een eenvoudige oefening om contact met de geesten op te bouwen gaat als volgt. Begin zoals gebruikelijk met een aardingsoefening gevolgd door het opzetten van bescherming. Roep daarna een geest of een god naar keuze aan. Maak een korte maar duidelijk tekst voor de aanroep of bedenk ter plekke iets. Herhaal dit een tijdje. Of zing de naam van de geest of god een tijdje achter elkaar. Gewoon doen! Het gaat niet om mooi zingen, maar om door middel van geluid contact te maken. Doe de oefening een aantal dagen achter elkaar en schrijf op wat je waarneemt. Voel je aanwezigheid? Ervaar je een verandering in de lucht of de ruimte om je heen? Hoor je geluiden, zie je kleuren, proef je een bepaalde smaak, voel je tintelingen op je huid? Krijg je het warmer of juist kouder?
Bedenk dat het wezenlijke ervaringen zijn die opgedaan kunnen worden met seidh-technieken en besef het risico dat er aan verbonden is. Vandaar dat ik altijd aanraad om eens een workshop te volgen bij mensen met ervaring om op zijn minst een aantal basisvaardigheden op te doen. Er zijn tal van workshops op het gebied van sjamanisme, druïdisme en hekserij waar dit soort vaardigheden te leren zijn. Achteraf is het heel eenvoudig de eventueel gebruikte zinnebeelden en het mythologische wereldbeeld te vervangen door de germaanse.
Veel plezier met de oefeningen. Wees welkom op FB voor een babbel of vragen: