Seidr en Runen – Het Rad

Om een en ander aangaande germaans heidendom, runen en seidr te verduidelijken deel ik de boel gemakshalve maar even in twee stukken op. De ene helft noem ik wetenschap en de andere helft beleving. Het eerste is het bestuderen van en mogelijke verklaringen bedenken bij voorhanden zijnde geschiedkundig en archeologisch materiaal. Het laatste is het toepassen ervan en de invulling die er aan gegeven wordt. Het is de beleving die mensen er bij hebben en wat het voor hen betekent in het dagelijks leven.
We kunnen het verleden niet terug halen en we zullen nooit met zekerheid weten hoe het leven voor onze germaanse voorouders er daadwerkelijk uit heeft gezien, wat ze dachten, wat ze geloofde en hoe ze hun religie beleefden. Het verleden kan echter wel een bron van inspiratie zijn. Alle brokstukjes over seidr en toverij die in de beide Edda’s , ijslandse saga’s en andere geschreven bronnen te vinden zijn tezamen met ongeschreven bronnen bieden onze verbeeldingskracht een rijke voedingsbodem. Het vormt een beginpunt om op ontdekkings-tocht te gaan.
Het woord seidr stamt van het oudnoordse seiðr met als betekenis ‘toverij’, ‘bezwering’, ‘betovering’. Tegenwoordig wordt het gebruikt om, zeg maar het sjamanistische gedeelte van asatru mee aan te duiden. Seidr-vaardigheden die in de diverse geschreven bronnen genoemd worden, zijn onder andere: trance-reizen, van gedaantevorm veranderen, waarzeggerij, bezweren, betoveren, vermogen met geesten te spreken en genezen.

De aarde waarop we leven is levend met als gevolg dat alles wat de aarde maakt tot wat het is en alles wat de aarde voortbrengt, bezield is. Het is voor een mens van belang het evenwicht en de overeenstemming met zichzelf, de gemeenschap en de omgeving te bewaren. We delen de aarde niet alleen met andere levende wezens als planten en dieren, maar ook met onstoffelijke wezens als landgeesten, witte wieven en watergeesten. De aarde waarop we leven is één van de negen werelden bekend uit de germaanse mythologie. De omgeving waarin we leven is in die zin weidser dan het gebied waar we wonen en groter dan het aardrijk alleen. De werelden om ons heen worden bevolkt door wezens, waaronder goden, dwergen, reuzen en voorouders. Het geheel is verbonden door het lot, waardoor alles en iedereen een zekere mate van invloed heeft op elkaar. Seidr-vaardigheden kunnen worden aangewend om evenwicht en overeenstemming met jezelf en je omgeving te behouden of te herstellen. Het laatste lukt niet altijd meteen of helemaal, maar niets doen levert ook niks op.

Zelf had ik al kennis gemaakt met sjamanisme en allerlei ander ‘alternatief’ gedoe voor ik met germaans heidendom in aanraking ben gekomen. Een kennismaking die ook nog via de runen is gelopen. Seidr en runen hebben dus voor mij van het begin af aan erbij gehoord. Allerlei vaardigheden beheerste ik dus al. Door mij te gaan bezighouden met seidr heb ik mij in de loop der jaren verder kunnen bekwamen in die vaardigheden en er nog een aantal bij geleerd. Nu echter werk ik binnen het germaanse wereldbeeld en met de zinnebeelden daarvan. Is het niet Michael Harner die de kreet kern-sjamanisme heeft uitgevonden? Oftewel werkwijzen ontdoen van het culturele of religieuze lagen. Op die manier is een werkwijze overal toepasbaar. Trance-reizen had ik allang geleerd, maar dan op een sjamanistische manier. Bedenk hier wel dat ik de term sjamanisme gebruik om het sjamanisme dat zich in westerse landen ontwikkeld heeft mee aan te duiden. Sjamanisme kent de verdeling onderwereld, middenwereld en bovenwereld. Zoals ik het geleerd heb, is de onderwereld de wereld van de krachtdieren. De middenwereld is onze wereld en de bovenwereld is de wereld van goden en geesten. Kijken we nu naar het germaanse wereld beeld dan zien we dat er negen werelden zijn die bijeengehouden worden door Yggdrasil de wereldboom.
Trance-reizen noem ik ook wel tussen de werelden wandelen. Je bent immers in een andere staat van bewustzijn en daardoor is het mogelijk in die andere werelden te vertoeven. Zelf maak ik nog altijd gebruik van de sjamanistische verdeling, maar voor mij zijn in de onder- midden- en bovenwereld de negen werelden te vinden. Het is de ruimte tussen de werelden die ik bewandel om naar een van de negen werelden te gaan. Als ik naar Yggdrasil reis, blijf ik in de middenwereld. Yggdrasil zelf staat op een grote vlakte. Bij de voet van de wereldboom houden de goden dagelijks hun ding en via de wortels van de boom kan je afdalen naar de onderwereld en dan eventueel door reizen naar Hel. Via de Bifrost, de regenboog brug waarvan het begin in de buurt van Yggdrasil te vinden is, loop je zo Asgard binnen dat zich samen met Vanaheim en Lichtalfheim in de bovenwereld bevind.

Het werken met runen valt voor mij ook onder seidr. De runen zijn voor zoveel doeleinden inzetbaar. Ik noem er hier slechts een paar: waarzeggerij, genezing en bescherming. De runen kerven in een stukje hout of bot als heilsding (amulet) is een bekend verschijnsel.
Mensen met interesse voor seidr die er geheel onbekend mee zijn en ook nog geen ervaring hebben met dingen als hekserij of sjamanisme, raad ik aan eerst eens te gaan lezen over de germaanse mythologie, asatru, seidr en runen. zijn titels van boeken over deze onderwerpen te vinden. Er zijn tal van cursussen op het gebied van sjamanisme, druïdisme en hekserij waarin technieken kunnen worden geleerd die ook bij seidh gebruikt worden. Via deze weg is zeker een stuk ervaring op te doen. Het gaat daarna eigenlijk vanzelf de zinnebeelden en andere dingen te vervangen door germaanse (zinne)beelden.